Jump to content

Բորիս Գելֆանդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բորիս Գելֆանդ
Барыс Абрамавіч Гельфанд
Պետություն(ներ)Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
Բելառուս Բելառուս
Իսրայել Իսրայել
Ծննդյան ամսաթիվհունիսի 24, 1968(1968-06-24) (56 տարեկան)
ԾննդավայրՈւկրաինա Մինսկ,
ԿոչումԳրոսմայստեր (1989)
Միջազգային վարպետ (1987)
Առավելագույն վարկանիշ2777 (նոյեմբեր 2013)
Ներկայիս վարկանիշ2658
ՖԻԴԵ համար2805677
365chessBoris_Gelfand
Chesstempo համար71018
ICCF համար71018
Մասնակցել էՇախմատային օլիմպիադա 1990[1], Շախմատային օլիմպիադա 1994[1], Շախմատային օլիմպիադա 1996[1], Շախմատային օլիմպիադա 2000[1], Շախմատային օլիմպիադա 2002[1], Շախմատային օլիմպիադա 2004[1], Շախմատային օլիմպիադա 2006[1], Շախմատային օլիմպիադա 2008[1], Շախմատային օլիմպիադա 2010[1], Շախմատային օլիմպիադա 2012[1], Շախմատային օլիմպիադա 2014[1] և Շախմատային օլիմպիադա 2018
Պարգևներ և մրցանակներ
 Boris Gelfand Վիքիպահեստում

Բորիս Աբրահամի Գելֆանդ (բելառուս․՝ Барыс Абрамавіч Гельфанд; եբրայերեն՝ בוריס אברמוביץ' גלפנד‎, հունիսի 24, 1968, Մինսկ, Բելառուս), իսրայելցի, նախկինում՝ խորհրդային և բելառուսցի շախմատիստ, գրոսմայստեր (1989)։ Աշխարհի չեմպիոնի կոչման հավակնորդ (2012)։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բորիս Գելֆանդը ծնվել է 1968 թվականի հունիսի 24-ին, Մինսկում։ Նրա ծնողներն են մասնագիտությամբ ինժեներներ Աբրահամ Գելֆանդը և Նելլա Մոիսեևնան[2]։ Երբ Բորիսը 4 տարեկան էր, ծնողները նրա համար գնեցին «Ճանապարհորդություն դեպի շախմատային թագավորություն» (ռուս.՝ «Путешествие в шахматное королевствo»)» գիրքը, որը նա մի քանի ամսում կարդաց։ Հաճախել է Էդուարդ Զելկինդի (6 տարեկանից), Թամարա Գոլովեյի (1979-ից) և Ալբերտ Կապենգուտի (1980-ից) շախմատային խմբակները։ 1980-1983 թթ․ հաճախել է «Պետրոսյանի դպրոցի» երկշաբաթյա դասընթացներին, որտեղ շփվել է աշխարհի նախկին չեմպիոն Տիգրան Պետրոսյանի հետ[3]։

Հիշում եմ` Պետրոսյանն ինձ ասաց, որ ես ոչ մի քայլ չանեմ, եթե չունեմ մտահղացում․ «Նույնիսկ կայծակնային շախմատ խաղալիս միշտ մտածիր»։ Այդ միտքը հետագայում կարևոր դեր խաղաց իմ խաղաոճի ձևավորման հարցում․․․
- Բ. Գելֆանդ

Բորիս Գելֆանդն իրեն համարում է Մինսկի շախմատի դպրոցի սան (սկիզբ առել Իսահակ Բոլեսլավսկուց և հասել Ալբերտ Կապենգուտին)[4]։

1998 թվականից ապրում է Իսրայելում, Ռիշոն լե Ցիոնում։ Կինը Մայա Գելֆանդն է, դուստրը՝ Ավիտալը, տղան՝ Ավները[5]։

Շախմատային նվաճումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1984-1985 թվականներին եղել է Բելառուսի չեմպիոն[3]։ 17 տարեկանում ԽՍՀՄ երիտասարդների չեմպիոն[6]։ 1998 թվականին աշխարհի երիտասարդական մրցաշարում զբաղեցրել է 1-2 տեղերը։ 1989 թվականին մտել է աշխարհի լավագույն տասնյակի մեջ (վարկանիշը 2673)։ Նվաճել է 2009 թվականի աշխարհի գավաթը, որը տեղի է ունեցել Խանտի Մանսիյսկում։ Մասնակցել է ինը օլիմպիադայի՝ 29-րդ (1990), 31-րդ (1994), 32-րդ (1996), 34-39-րդ (2000-2010)։

Աշխարհի չեմպիոնի կոչման համար պայքար

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1990 թվականից Գելֆանդն աշխարհի չեմպիոնի կոչման մշտական հավակնորդ է։ 1993 թ․ նա հասել է մինչև հավակնորդների մրցաշարի քառորդ եզրափակիչ, իսկ 1996 թ․` մինչև եզրափակիչ։ 1998-2004 թթ․ Գելֆանդը մասնակցել է նոկաուտ համակարգի աշխարհի առաջնություններին (լավագույն արդյունքը գրանցել է 1997 թ․, երբ դուրս է եկել կիսաեզրափակիչ)։

Գելֆանդի կարիերայի առավել հաջողված ելույթն է 2007 թ․ Մեքսիկայում կայացած աշխարհի առաջնությունը։ Նախընտրական փուլերում նա հաղթել է Ռուստամ Կասիմջանովին և Գատա Կամսկուն, իսկ առաջնության ժամանակ 14 հնարավորից վաստակել է 8 միավոր (+3 =10 -1)` իրենից առաջ թողնելով Անանդին և Կրամնիկին։ Թայ-բրեյքի արդյունքներով նա իրենից հետ է թողել Պետեր Լեկոյին, Լևոն Արոնյանին, Ալեքսանդր Մորոզևիչին, Ալեքսանդր Գրիշչուկին և Պյոտր Սվիդլերին։

2011 թ․ մասնակցել է աշխարհի չեմպիոնի կոչման հավակնորդների մրցախաղերին, որոնք անցկացվում էին մայիսի 3-ից 27-ը Կազանում։ Քառորդ եզրափակչում Բորիս Գելֆանդը հաղթել է Մամեդյարովին (Ադրբեջան), իսկ կիսաեզրափակչում Գատա Կամսկուն (ԱՄՆ)։ Եզրափակչում Բորիս Գելֆանդը խաղում էր Ալեքսանդր Գրիշչուկի (Ռուսաստան) հետ։ 5 ոչ-ոքիից հետո վերջին տուրում նա սպիտակներով հաղթեց Գրիշչուկին և իրավունք ստացավ մասնակցելու աշխարհի չեմպիոնի կոչման համար մրցախաղին Վիշվանաթան Անանդի (Հնդկաստան) հետ, 2012 թ․[7]։

Մարզական արդյունքների աղյուսակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Թիվ Քաղաք Մրցաշար + − = Արդյունք Տեղ
1983 Մինսկ Ալեքսեյ Սոկոլովի 13-րդ հուշամրցաշար 7 0 9 11½ 16-ից 1
Բելառուսի առաջնունթյուն 4 5 7 7½ 16-ից 10—12
1985 ԽՍՀՄ առաջնություն (պատանեկան)
1986 Մինսկ Միջազգային մրցաշար 6 2 3 7½ 11-ից 2—3
1987 Երիտասարդ վարպետների համառուսական մրցաշար ից 2—3
Հալե Միջազգային մրցաշար 4 4 5 6½ 13-ից 8
1987/88 Եվրոպայի առաջնություն (պատանեկան) ից
1988 Վիլնյուս 5 0 10 10 15-ից 1—2
Կլայպեդա 56-րդ ԽՍՀՄ առաջնություն (1-ին Լիգա) 6 1 9 10½ 16-ից 1—2
1989 Դեբրեցեն 5 1 4 7 10-ից 1
Օդեսա 6-րդ ԽՍՀՄ առաջնություն 4 2 9 8½ 15-ից 2—5
Պալմա դե Մալորկա Աշխարհի գավաթի 2-րդ խաղարկության նախընտրական մրցաշար 7 0 3 7½ 9-ից 1
1990 Լինարես 8-րդ միջազգային մրցաշար 6 2 3 7½ 11-ից 2
Նովի Սադ 29-րդ օլիմպիադա 3 0 6 6 9-ից
Մանիլա Միջփնջային մրցաշար 5 0 8 9 13-ից 1—2
Դորտմունդ 18-րդ միջազգային մրցաշար 6 0 5 8½ 11-ից 2
1991 Բելգրադ Միջազգային մրցաշար 6 2 3 7½ 11-ից 1
Լինարես 9-րդ միջազգային մրցաշար 4 6 3 5½ 13-ից 12
1991/1992 Ռեդժո Էմիլիա 34-րդ միջազգային մրցաշար 6 2 3 5½ 9-ից 2—3
1992 Վեյկ ան Զեյ Միջազգային մրցաշար 4 0 9 8½ 13-ից 1—2
Լինարես 10-րդ միջազգային մրցաշար 4 3 6 7 13-ից 5—7
Մոսկվա Ալյոխինի հուշամրցաշար 3 1 3 4½ 7-ից 1—2
1993 Բիլ Միջփնջային մրցաշար 5 0 8 9 13-ից 1
Լինարես 11-րդ միջազգային մրցաշար 2 6 5 4½ 13-ից 13
1994 Վեյկ ան Զեյ Հավակնորդական մրցախաղ Ադամսի դեմ 3 1 4 5 8-ից
Մոսկվա 31-րդ օլիմպիադա 3 2 6 6 11-ից
Լինարես 12-րդ միջազգային մրցաշար 1 3 9 5½ 13-ից 11
Հավակնորդական մրցախաղ Կրամնիկի դեմ (կիսաեզրափակիչ) 2 1 5 4½ 8-ից
1995 Հավակնորդական մրցախաղ Կարպովի դեմ (եզրափակիչ) 1 4 4 3 9-ից
Բիլ Միջազգային մրցաշար 3 1 9 7½ 13-ից 3—4
1996 Երևան 32-րդ օլիմպիադա 2 0 8 6 10-ից
1997 Բիլ Միջազգային մրցաշար 2 1 7 5½ 10-ից 3
1998 Պոլյանիցա Զդրույ 35-րդ Ռուբինշտեյնի հուշամրցաշար 4 0 5 6½ 9-ից 1
1999 Մալմյո 5 0 4 7 9-ից 1
Լաս Վեգաս Աշխարհի առաջնություն (ՖԻԴԵ) ից
2000 Բիլ Միջազգային մրցաշար 1 1 8 5 10-ից 4—5
Խանտի-Մանսիյսկ 1-ին աշխարհի գավաթը
Խումբ Գ
Քառորդ կիսաեզրափակիչ Ե Ցզյանչուանի դեմ
Կիսաեզրափակիչ Անանդի դեմ 		 
1
1
0 		 
0
1
0 		 
4
0
2 		 
3 из 5
1 из 2[8]
1 из 2[9] 		 
2—3[10]
 
 
Պոլյանիցա Զդրույ Միջազգային մրցաշար 4 0 5 6½ 9-ից 1
2001 Աստանա Միջազգային մրցաշար 2 1 7 5½ 10-ից 3
Բիլ Միջազգային մրցաշար 1 1 8 5 10-ից 3
2002 Բլեդ 35-րդ օլիմպիադա 2 0 6 5 8-ից
2004 Պալմոնա 14-րդ միջազգային մրցաշար 4 0 3 5½ 7-ից 1
Կալվիա 36-րդ օլիմպիադա 2 1 8 6 11-ից
2005 Բերմուդյան կղզիներ Միջազգային մրցաշար 2 0 8 6 10-ից 1—2
Բիլ Միջազգային մրցաշար 2 0 8 6 10-ից 1—2
2006 Վեյկ ան Զեյ Միջազգային մրցաշար 3 2 8 7 13-ից 5—6
Թուրին 37-րդ օլիմպիադա 2 1 6 5 9-ից
Մոսկվա 1-ին Տալի հուշամրցաշար 2 1 6 5 9-ից 4
2007 Էլիստա Աշխարհի առաջնություն (հավակնորդների մրցախաղեր)
Ռուստամ Կասիմջանովի դեմ մրցախաղ (առաջին փուլ)
Գատա Կամսկու դեմ մրցախաղ (երկրորդ փուլ)
0
2
0
0
6
3
3 6-ից
3½ 5-ից		 [11]
Մեխիկո Աշխարհի առաջնություն 3 1 10 8 14-ից 2—3
Մոսկվա 2-րդ Տալի հուշամրցաշար 0 0 9 4½ из 9 3—6
2008 Վեյկ ան Զեյ Վեյ կան Զեյ 2008 թ. միջազգային մրցաշար 1 4 8 5 13 12—14
Սոչի 2-րդ «Գրան Պրի» 1 3 9 5½ 13-ից 12
Մոսկվա 3-րդ Տալի հուշամրցաշար 1 0 8 5 9-ից 2—5
Դրեզդեն 38-րդ օլիմպիադա 5 0 5 7½ 10-ից 2
2009 Նալչիկ 4-րդ «Գրան Պրի» 3 3 7 6½ 13-ից 6—7
Բազնա 3-րդ միջազգային մրցաշար 2 0 8 6 10-ից 2
Բիլ 42-րդ միջազգային մրցաշար 0 2 8 4 10-ից 5
Ջերմուկ 5-րդ «Գրան Պրի» 5 2 6 8 13-ից 2—3
Մոսկվա align=left 4-րդ Տալի հուշամրցաշար 1 1 7 4½ 9-ից 6
Խանտի-Մանսիյսկ 3-րդ աշխարհի գավաթ
1-ին տուրը Օբոդչուկի դեմ
2-րդ տուր Ա. Խուկիմատովիչի դեմ
3-րդ տուր Յ. Պոլգարի դեմ
4-րդ տուրը Վաշիե-Լագրավ դեմ
Քառորդ եզրափակիչը Դմիտրի Յակովենկոյի դեմ
Կիսաեզրափակիչը Սերգեյ Կարյակինի դեմ
Եզրափակիչը Ռուսլան Պոնոմորյովի դեմ 		 
1
1
1
0
0
2
0 		 
0
0
1
0
0
0
0 		 
1
1
0
2
2
0
4 		 
1½ из 2
1½ из 2
1 2-ից[12]
1 из 2[13]
1 из 2[12]
2 из 2
2 из 4[14]
2010 Բուրսա align=left Աշխարհի թիմային առաջնություն 1 2 4 3 7-ից
Լինարես 27-րդ միջազգային մրցաշար 0 2 8 4 10-ից 4—6
Դագոմիս 17-րդ Ռուսաստանի թիմային առաջնություն
(պրեմիեր լիգան, «ՇՍՄ-64»-ի կազմում Մոսկվա; 1-ին խաղատախտակի վրա)		 1 0 5 3½ 6-ից [15]
Աստրախան 6-րդ «Գրան Պրի» 1 2 10 6 13-ից 10—11
Մեդիաշ align=left 4-րդ միջազգային մրցաշար 3 2 5 5½ 10-ից 3
Ամստերդամ Մրցախաղ «Ծագող աստղերի դեմ փորձ» 4 0 6 7 10-ից
Խանտի-Մանսիյսկ 39-րդ օլիմպիադա 1 1 7 4½ 9-ից [16]
Պլովդիվ 26-րդ Եվրոպայի ակումբային գավաթ
(«ՇՍՄ-64»-ի կազմում Մոսկվայում; 1-ին խաղատախտակ վրա)		 1 1 5 3½ 7-ից
Մոսկվա 5-րդ Տալի հուշամրցաշար 2 4 3 3½ 9-ից 8
2011 Կազան Հավակնորդների մրցախաղեր
Քառորդ եզրափակիչը Շահրիար Մամեդյարովի դեմ մրցախաղ։
Կիսաեզրափակիչը Գատա Կամսկու դեմ մրցախաղ
Եզրափակիչը Ալեքսանդր Գրիսչուկի դեմ մրցախաղ։
1
0
1		  
0
0
0		  
3
4
5		  
2½ из 4
2 из 4
3½ из 6		  
 
[17]
 
2012 Մոսկվա Աշխարհի չեմպիոնի համար մրցախաղ 1 1 10 6 12-ից [18]
Լոնդոն 1-ին «Գրան Պրի» 4 1 6 7 11-ից 1—3
Տաշքենդ 2-րդ «Գրան Պրի» 0 2 9 4½ 11-ից 10
2013 Լոնդոն Հավակնորդների մրցախաղ 2 3 9 6½ 14-ից 5
Փարիզ/Սանկտ Պետերբուրգ Այոխինի հուշամրցաշար 2 0 7 5½ 9-ից 1—2
Մոսկվա Տալի հուշամրցաշար 3 0 6 6 9-ից 1
Փարիզ 6-րդ «Գրան Պրի» 4 1 6 7 11-ից 1—2

Վարկանիշի փոփոխության գծապատկեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Էլոյի վարկանիշի փոփոխություններ[19][20]
Տարի Հնվ Փտր Մրտ Ապր Մայ Հուն Հուլ Օգս Սեպ Հոկ Նոյ Դեկտ Տարվա
լավագույն		 Տարվա
վատագույն
1987 2510 2510 2510
1988 2505 2585 2585 2505
1989 2600 2590 2600 2590
1990 2615 2680 2680 2615
1991 2700 2665 2700 2665
1992 2665 2685 2685 2665
1993 2690 2670 2690 2670
1994 2685 2680 2685 2680
1995 2700 2685 2700 2685
1996 2700 2665 2700 2665
1997 2700 2695 2700 2695
1998 2675 2675 2675 2675
1999 2691 2713 2713 2691
2000 2692 2681 2683 2692 2681
2001 2712 2712 2714 2701 2714 2701
2002 2708 2710 2710 2704 2710 2704
2003 2700 2700 2695 2703 2703 2695
2004 2709 2714 2709 2693 2714 2693
2005 2696 2713 2724 2717 2724 2696
2006 2723 2727 2729 2733 2733 2723
2007 2733 2733 2733 2736 2736 2733
2008 2737 2723 2720 2719 2737 2719
2009 2733 2733 2755 2756 2758 2758 2733
2010 2761 2750 2741 2739 2751 2741 2761 2739
2011 2733 2733 2733 2746 2746 2744 2746 2733
2012 2739 2727 2727 2738 2738 2738 2736 2751 2751 2751 2727
2013 2740 2740 2740 2739 2744 2755 2773 2764 2764 2765 2777 2777 2777 2739
2014 2777 2761 2753 2753 2753 2753 2753 2753 2748 2748 2759 2743 2777 2743
2015 2747 2747 2747 2747 2744 2751 2751 2741 2741 2741 2731 2731 2751 2731
2016 2735 2735 2735 2740 2740 2734 2734 2743 2743 2743 2720 2725 2743 2720
2017 2721 2721 2724 2724 2724 2728 2728 2729 2737 2737 2719 2697 2737 2697
2018 2697 2697 2695 2695 2695 2689 2703 2703 2703 2701 2673 2673 2703 2673
2019 2669 2669 2655 2676 2676 2676 2676 2686 2686 2686 2684 2684 2686 2655
2020 2686 2685 2685 2676 2676 2676 2676 2676 2676 2676 2676 2676 2686 2676
2021 2676 2676 2676 2675 2680 2674 2663 2680 2663
2022 2669 2669 2670 2668 2667 2670 2667
2023 2670 2678 2668 2661 2655 2660 2678 2655
2024 2664 2660 2658 2664 2658


Գրքեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 OlimpBase
  2. ↑ Աբրահամ Գելֆանդ «Ընկեր-հակառակորդ»
  3. ↑ 3,0 3,1 «Հավակնորդ - Official site of the match for the title of World Chess Champion». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 7-ին.
  4. ↑ Յուրի Վասիլև. Գելֆա՞նդը, թե՞ Անանդը //Սպորտ Էքսպրես, 11 մայիսի, 2012 թ․
  5. ↑ «Սովետսկի սպորտ», հարցազրույց
  6. ↑ Բորիս Գելֆանդը հաղթել է երիտասարդական մրցաշարում
  7. ↑ «Բորիս Գելֆանդը հավակնորդների մրցաշարի հաղթող». Պրեսբոլ. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 27-ին.
  8. ↑ Թայ-բրեքում հաղթել է 1½ : ½
  9. ↑ Թայ-բրեքում պարտվել է 1½ : 2½
  10. ↑ 2-րդ տեղը թայ-բրեքում Տկաչովին հաղթելուց հետո
  11. ↑ Թայ-բրեքում հաղթել է Ռուստամ Կասիմջանովին 2½ : ½
  12. ↑ 12,0 12,1 Հաղթել է թայ-բրեքում 2½ 3-ից հաշվով (արագ շախմատ)։
  13. ↑ Հաղթել է թայ-բրեքում 3½ 6-ից հաշվով (2 ։ 2 արագ շախմատով և 1½ : ½ կայծակնային շախմատով)
  14. ↑ Հաղթել է թայ-բրեքում 5 8-ից հաշվով (2 ։ 2 արագ շախմատով և 3 ։ 1 կայծակնային շախմատով)
  15. ↑ 1-ին տեղը թիմային հաշվում։
  16. ↑ 3-րդ տեղը թիմային հաշվարկով։
  17. ↑ Հաղթել է թայ-բրեքում արագ շախմատով 2 ։ 2 (+1 −1 =2), կայծակնային շախմատով 2 ։ 0
  18. ↑ Պարտվել է թայ-բրեքում 1½ : 2½ հաշվով։
  19. ↑ Էլոյի վարկանիշը ՖԻԴԵ ցանկերից։ Աղբյուրներ՝ fide.com, benoni.de, olimpbase.org
  20. ↑ Տեխնիկական խնդիրների պատճառով աղյուսակը ժամանակավորապես չի աշխատում։

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բորիս Գելֆանդ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Բորիս_Գելֆանդ&oldid=10109884» էջից